Vanaf 27 september 2020 zijn ondernemingen verplicht om hun eigenaren of de personen die zeggenschap hebben in het zogeheten UBO-register in te schrijven. Dit is het gevolg van Europese regels. Organisaties kunnen hun UBO tot en met uiterlijk 27 maart 2022 inschrijven bij de Kamer van Koophandel.
Wat is een UBO?
UBO staat voor ‘ultimate beneficial owner’ (de ‘uiteindelijke belanghebbende’). Dit is de persoon die de uiteindelijke eigenaar is of de uiteindelijke zeggenschap heeft over een onderneming, stichting of vereniging (een zogeheten juridische entiteit).
Wat is het UBO-register?
Het UBO-register maakt transparant wie aan de touwtjes trekt bij juridische entiteiten die in Nederland zijn opgericht. Het UBO-register moet op 10 januari 2020 in alle EU-lidstaten van kracht zijn. Dit staat in de (gewijzigde) vierde Europese anti-witwasrichtlijn. Daarom moeten alle EU-lidstaten een UBO-register hebben. Het Nederlandse UBO-register gaat deel uitmaken van het Handelsregister van de Kamer van Koophandel (KVK). Een deel van de gegevens in het register wordt openbaar.
Waarom een UBO-register?
Het doel van het UBO-register is om financieel-economische criminaliteit tegen te gaan. Denk hierbij aan:
- witwassen;
- corruptie;
- belastingontduiking;
- fraude;
- financiering van terrorisme.
Doordat de gegevens in het register deels openbaar zijn, kunnen personen en organisaties beter geïnformeerd besluiten met wie zij zaken willen doen.
Welke gegevens zijn openbaar?
Een deel van de gegevens van de UBO wordt openbaar:
- voornaam en achternaam;
- geboortemaand en -jaar;
- nationaliteit;
- woonstaat;
- aard en omvang van het economische belang van de UBO.
Het openbare deel van het UBO-register is alleen doorzoekbaar op naam van de onderneming of rechtspersoon. Dus zoeken op naam van de UBO is niet mogelijk. Het opvragen van de gegevens uit het register kost geld.
Welke gegevens zijn niet openbaar?
De volgende gegevens zijn niet openbaar:
- BSN/buitenlands fiscaal identificatienummer (TIN);
- geboortedag;
- geboorteland en –plaats;
- woonadres;
- afschrift van geldig identiteitsdocument;
- afschrift van document(en) waaruit de aard en omvang van het economische belang blijkt.
Hiervoor geldt, dat alleen bevoegde autoriteiten en de Financiële Inlichtingen Eenheid deze gegevens kunnen inzien.
UBO en stichting of vereniging
Vaak zal een stichting of vereniging er niet toe komen een specifieke UBO te kunnen aanwijzen. Omdat er bijvoorbeeld een bestuur is van vijf personen gecombineerd met een Algemene Ledenvergadering als hoogste orgaan. Recent heeft de minister duidelijk gemaakt hoe het UBO-register in dat geval moet worden gevuld: “Als geen natuurlijke persoon op grond van uiteindelijk eigendom of zeggenschap kwalificeert als uiteindelijk belanghebbende, dan dient elke bestuurder in de zin van artikel 9 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek, zijnde het gehele statutair bestuur te worden geregistreerd in het register. In dat geval worden zij dus enkel geregistreerd vanwege hun functie, en niet op basis van uiteindelijk eigendom of zeggenschap.’
In het register moet duidelijk te worden opgenomen dat registratie niet vanwege een eigendoms- of zeggenschapsbelang heeft plaatsgevonden, maar vanuit de functie als (statutair) bestuurder. Dit volgt namelijk ook uit de reactie van de minister: ‘Bij het opvragen van informatie uit het register wordt steeds duidelijk in het uittreksel vermeld op welke grond een persoon als UBO is ingeschreven, de zogenaamde “aard” van het belang van de persoon. In het geval dat een bestuurder vanwege diens functie is geregistreerd, en niet vanwege uiteindelijk eigendom of zeggenschap, zal dit uit het uittreksel dus duidelijk blijken. Voorgaande geldt voor alle natuurlijke personen die worden geregistreerd op grond van hun functie als bestuurder, met inbegrip van de bestuurders van ANBI’s.’